Nhạc Cảnh Canh Thức Vọng Giáng Sinh: LỊCH SỬ ƠN CỨU ĐỘ
□ Lm Nguyễn Trung Tây: Nhạc Cảnh Canh Thức Vọng Giáng Sinh
LỊCH SỬ ƠN CỨU ĐỘ - Bối Cảnh Việt Nam
Lịch sử Ơn Cứu Độ được viết và dựng trong bối cảnh Việt Nam. Những nhân vật xuất hiện trong nhạc cảnh đều mặc y phục Việt.
I.
Nhạc Cảnh #1: Vườn Địa Đàng
1.
Cảnh #1: Vườn Địa Đàng
A.
Cảnh Trí: 1 cây nằm bên góc, cây Biết Lành Biết Dữ. Vai Ađam nằm giữa sân khấu,
mặt quay vào trong. Sân khấu tối không có ánh sáng.
B.
Diễn Viên: 1 Nam vai Ađam, 1 Nữ vai Evà
C.
Y Phục: Trước khi ăn trái cấm, Ađam: Áo trắng (Áo Giúp Lễ), Evà: Áo trắng
(Áo Giúp Lễ). Sau khi ăn trái cấm: Ađam: Áo bà ba đen, quần đen, đầu quấn khăn
rằn, Evà: Áo bà ba trắng, quần đen.
2.
Lời Dẫn (cho Nhạc Cảnh #1: Vườn Địa Đàng):
(Bắt đầu Nhạc Cảnh #1, nhạc
nền #1, Creation trong CD Lifescapes, Yosemite[1]
nhè nhẹ nổi lên khoảng 2’ trước khi giọng Nam và Nữ bắt đầu cất lên khai mạc
chương trình canh thức).
Nữ: Từ những
ngày đầu tiên, khi Thiên Chúa dựng nên trời và đất, mặt đất hoang vu không cây
cối, không một bóng người. Một giòng suối từ mặt đất vươn cao, tưới ướt đẫm
toàn thể địa cầu. Từ trong bùn đất, Thiên Chúa dựng nên tượng đất. Ngài thổi
hơi vào, và tượng đất trở thành con người, biết đi, biết nói, và biết cô đơn trống
vắng.
(Sau khi giọng Nữ vừa dứt,
đèn “spotlight” chiếu vào vai Ađam đang nằm trong tư thế ngủ gần cây Biết Lành
Biết Dữ. Vai Nam từ từ đứng lên, dáng vẻ ngượng nghịu của một người mới biết
đi. Nhạc nền, #1, Creation được thay thế bằng #9, Black Bear Ballet, CD
Yosemite. Nhạc nền Black Bear Ballet nổi lên trong khi vai Ađam khoan thai đi tới
đi lui chung quanh sân khấu hai ba vòng. Sau cùng, vai Ađam dừng lại ngay trước
cây Biết Lành Biết Dữ).
Nam: Chúa phán
cùng Ađam, “Nhà người có quyền ăn mọi cây cối thuộc về khu vườn, nhưng riêng
cây Biết Lành Biết Dữ, nhà người không được đụng tới, bởi vì ngày nào ngươi ăn
trái của cây này, nhà ngươi sẽ chết”.
(Vai Ađam từ từ nằm xuống
ngủ, dưới gốc cây Biết Lành Biết Dữ).
Nữ: Biết con người
cô độc trong vườn Địa Đàng, Thiên Chúa dựng nên từ xương sườn người nam một người
con gái. Đích thân Chúa mang người thiếu nữ tới.
(Từ trong hậu trường, Evà
xuất hiện, chậm rãi bước tới gần Ađam. Vai Evà lay gọi vai Ađam, và kéo Ađam đứng
lên. Cả hai cùng nhảy một điệu nhạc tươi vui theo nhạc nền #9, Black Bear
Ballet. Sau cùng Ađam biến mất vào trong sân khấu. Sau khi Ađam bỏ đi, vai Evà
chậm rãi tiến lại gần cây Biết Lành Biết Dữ. Vai Evà bắt đầu diễn theo tình tiết
của những giọng đọc Nam #1, Nam #2, và Nữ).
Nam
#1: Nơi khu vườn vắng lặng, người thiếu nữ đang đi thơ thẩn lang thang một
mình.
Nam
#2: Chị Hai!
Nam
#1: Người con gái giật mình. Nàng ngơ ngác nhìn quanh quẩn.
Nam
#2: Chị Hai!
Nam
#1: Một lần nữa, tiếng gọi lại vang lên. Người thiếu nữ dương cao cặp mắt
to tròn nhìn lên cành cây trước mặt, hình dạng thân quen của chú nhỏ nhập nhòe,
lẫn lộn trong đám lá xanh.
Nữ: Rắn con! La
hét om xòm! Làm gì leo lên đó ngồi như khỉ đột trên cành cây vậy?
Nam
#2: Chị Hai ơi! Cả ngày hôm nay chưa ăn gì hết. Giờ bụng đói meo! Em leo
lên đây tính kiếm trái chín ăn chơi...
Nam
#1: Thật là bất ngờ, sau câu nói của chú bé trên cành cây, khuôn mặt hồng
hào của người con gái chợt biến đổi dần dần sang màu xanh xám. Trong thinh lặng,
chú nhỏ bỗng dưng bật cười, giọng điệu thách thức.
Nam
#2: Ha! Ha! Ha! Em biết chị Hai không dám ăn, đúng không? Chị Hai biết tại
sao Chúa cấm chị Hai không?
Nam
#1: Người thiếu nữ vẫn yên lặng, chú nhỏ cất giọng thách thức.
Nam
#2: Chúa sợ chị Hai biết sự thật. Coi nè, suốt từ nãy tới giờ em nuốt
hơn cả chục trái rồi. Có chết thằng tây nào đâu! Tin em đi, chị không chết đâu
mà sợ!
Nữ: Đừng nói
chơi nghe rắn con!
Nam
#2: Ai giỡn với chị làm chi. Không tin chị ăn thử coi...
(Nhạc nền, #3, The Legend of Hetch Hetchy, CD Yosemite,
nổi lên).
Nam
#1: Người thiếu nữ ngước nhìn lên cành cây. Trái chín mượt mà nhảy múa mời
gọi. Nàng ngơ ngác ngẩng mặt nhìn lên, bầu trời trong xanh cao thẳm xa vời.
Nàng đăm chiêu cúi mặt nhìn xuống, đất đen lung linh rộng mở. Nàng xa xôi nhìn
về hướng trước mặt, cánh cửa khu Vườn rộng mở thênh thang.
Nam
#1: Nàng ngước lên nhìn một lần nữa, trái chín to tròn lơ lửng đong đưa.
Mùi thơm của trái chín nương theo gió chiều ngào ngạt bay vào khứu giác của người
thiếu nữ. Nàng giơ tay hái một trái gần nhất đưa lên mũi ngửi, sau cùng nàng bỏ
vào miệng. Chưa hết, nàng còn hái một trái khác. Nàng chạy nhanh nhanh, mang lại
cho chồng.
(Vai Evà chạy vô sân khấu,
quay ra ngay sau đó với vai Ađam. Vai Evà đưa trái táo cho vai Ađam).
Nam
#1: Cả hai cùng ăn, và rồi cả hai cùng biết.
(Cả hai vai Ađam và Evà cởi
bỏ áo giúp lễ trắng cho rớt xuống sân khấu. Cả hai kinh ngạc và hốt hoảng nhận
ra bộ quần áo bà ba nông dân trên người. Cả hai đứng nghiêm gần ngay cây Biết
Lành Biết Dữ, mặt buồn, đầu cúi xuống lắng nghe lời phán của Thiên Chúa. Nhạc nền
#1, Creation, CD Yosemite nổi lên khoảng nửa phút trước khi giọng Nam #1 đọc).
Nam
#1: Thiên Chúa xuất hiện trong khu Vườn. Và Ngài phán, “Bởi nhà ngươi
cãi lời ta, ăn trái cây ta đã cấm, từ nay ngươi sẽ phải mang nặng đẻ đau. Trong
đau đớn, ngươi sẽ sinh con đẻ cái. Riêng ngươi, thằng người đất, vì ngươi nghe
theo lời vợ, ăn trái cây ta đã cấm nhà ngươi không được đụng đến, từ nay đất
đai sẽ bị chúc dữ. Mặt đất sẽ lan tràn gai góc. Ngươi sẽ phải cày sâu cuốc bẫm
mới có miếng ăn. Từ bùn đất ngươi đã được ta dựng nên, cũng từ bùn đất nhà
ngươi sẽ phải quay về. Ta sẽ sai một thiên thần cầm gươm lửa, gác ngay cổng. Từ
nay cánh cửa của Vườn Địa Đàng sẽ được đóng lại”.
(Nhạc nền #1, Creation nổi
lớn trong khi cả hai vai Ađam và Evà nắm tay, chạy ra khỏi sân khấu trong hốt
hoảng. Sau khi Ađam và Evà biến mất khỏi sân khấu, nhạc nền #1, Creation trở lại
âm thanh bình thường, và trở thành nhạc nền cho Nhạc Cảnh #2, Bên Sông Babylon).
II.
Nhạc Cảnh #2: Bên Sông Babylon
1.
Lời Dẫn (cho bài thánh ca Bên Sông Babylon):
Nữ: Sau khi bị
Thiên Chúa mời ra khỏi Vườn Địa Đàng, con người ngày càng đắm chìm trong tội lỗi.
Cain giết Abel, án mạng đầu tiên trong dòng lịch sử cứu độ xảy ra. Tội lỗi ngập
tràn khắp mặt đất. Bởi thế, Thiên Chúa khiến một trận đại hồng thủy quét sạch tất
cả mọi sinh vật trên mặt đất. Nhưng Chúa đã gìn giữ gia đình ông Noah. Sau khi
nước hồng thủy khô cạn trên mặt đất, Thiên Chúa thiết lập nên giao ước đầu tiên
với con người. Ngài nói với Noah, “Từ nay sẽ không còn đại hồng thủy tiêu diệt
con người nữa”. Nhưng rồi, con cái loài người vẫn tiếp tục ngụp lặn trong tội lỗi.
Tháp Babel được dựng nên thách đố quyền năng Thiên Chúa.
Nam: Nhưng dòng lịch
sử ơn cứu độ là một dòng lịch sử của tình yêu. Qua tổ phụ Abraham, Chúa bắt đầu
thiết lập một dân riêng cho Ngài. Và cũng chính từ dân Do Thái, Chúa mặc khải
cho con người biết Chúa thương yêu con người biết bao. Nhưng cũng giống như
Ađam và Evà, con người rồi vẫn phản bội Thiên Chúa, thờ phượng tà thần ngoại đạo.
Một lần nữa, Thiên Chúa để thành thánh Jerusalem biến thành hoang địa. Chúa lưu
đầy dân riêng của Ngài bên Babylon, một đế quốc nằm về hướng đông bắc của vương
quốc Do Thái. Chính nơi đây, bên bờ sông Babylon, con người phải nếm mùi tủi nhục
của dân lưu vong. Chính nơi đây, bên bờ sông Babylon, ngày lại ngày, họ vọng
nhìn về hướng thành thánh Sion, than khóc nỉ non. Bên bờ sông Babylon, cạnh
hàng dương liễu, con người ngồi trong bóng tối than khóc.
(Nhạc nền #1, Creation tắt).
2.
Trình Diễn Thánh Ca #2: Bên Sông Babylon
(Nhạc Cảnh #2 được diễn trong khi ca đoàn trình diễn thánh ca Bên Sông Babylon).
3.
Cảnh #2: Bên Sông Babylon (5”)
A.
Cảnh Trí: Hai cây. Bên góc trái, cây Dương Liễu. Bên góc phải, cây Biết Lành
Biết Dữ.
B.
Diễn Viên: 7 người, 3 Nam, 4 Nữ
C.
Y Phục: Quần áo bà ba lam lũ, dây thừng quấn quanh cổ và người
D. Nhạc Cụ: Đàn cò, đàn guitar
(Sân khấu trống với đèn
chiếu vào cây Dương Liễu. Khi ca đoàn bắt đầu hát bài Bên Sông Babylon, Nam #1,
tay cầm đàn cò, tiến ra sân khấu thật chậm rãi trong dáng điệu thất vọng và buồn
rầu. Vai Nam #1 ngồi xuống cạnh Cây Biết Lành Biết Dữ, gảy đàn cò theo tiểu
khúc #1 của thánh ca Bên Sông Babylon.
2 vai nữ tiến ra sân khấu
sau khi Nam #1 ngồi xuống. Cả hai vai nữ dáng điệu buồn rầu. Thật chậm rãi, họ
đi tới đi lui chung quanh sân khấu mấy lần rồi ngồi xuống cạnh ngay bên vai Nam
#1, lắng tai nghe vai Nam #1 đang tiếp tục gẩy đàn cò.
Tiếp theo đó, 4 vai còn
lại, 2 vai Nam, một người cầm đàn guitar, cùng với 2 vai nữ, bắt đầu tiến ra
sân khấu trong giáng điệu thất vọng. 4 vai này cùng tiến về cây Dương Liễu. Vai
Nam cầm đàn guitar đứng treo đàn lên cây Dương Liễu, sau đó, đưa tay ngóng
nhìn, dáng vẻ đăm chiêu hướng về một góc của sân khấu. 3 người còn lại chia đều
ngồi quanh gốc cây Dương Liễu, đầu cúi xuống.
Sau khi bài thánh ca Bên Sông Babylon chấm dứt, tất cả 7 vai trên sân khấu trở thành bất động, chuẩn bị cho Nhạc Cảnh #3, Trời Cao. Nhạc nền #1, Creation nhè nhẹ nổi lên tiếp nối cho Nhạc Cảnh #3, Trời Cao.)
III.
Nhạc Cảnh #3: Trời Cao
1.
Lời Dẫn (cho bài thánh ca Trời Cao):
Nữ: Sống trong cảnh
tăm tối của lưu đầy, con người bắt đầu khóc thương cho thân phận lưu vong của
chính mình. Họ ngước mặt lên trời cao, mong chờ những giọt mưa ân sủng tuôn đổ
tràn đầy xuống tâm hồn khô cằn, mất hy vọng vào ngày mai. Như những cánh đồng
khô cháy trong mùa hạn hán, con người mong đợi từng giờ, từng phút, những giọt
nước mát lạnh của trời cao tuôn đổ xuống. Trong từng ngày, từng tháng của đời sống
lưu vong bên Babylon, con người mong đợi ngày Thiên Chúa sẽ ra tay cứu độ giải
thoát họ khỏi cảnh tù đầy nô lệ. Con người kêu lên, “Trời cao hãy đổ sương xuống”.
Con người kêu lên, “Và ngàn mây hãy mưa đấng chuộc tội”. Trong thất vọng, tiếng
than khóc của họ vang lên tan loãng vào trong bầu trời đen tối của cuộc sống
lưu vọng. Tiếng gọi vang lên chín tầng trời xanh. Tiếng gọi của trời cao hãy đổ
sương xuống.
(Nhạc nền #1, Creation tắt).
2. Trình Diễn Thánh Ca #3: Trời Cao
(Nhạc nền #1, Creation
nhè nhẹ nổi lên cho Nhạc Cảnh #4, Ngôn Sứ Isaiah).
IV.
Nhạc Cảnh #4: Ngôn Sứ Isaiah
1.
Lời Dẫn (cho Nhạc Cảnh #4: Ngôn Sứ Isaiah):
Nam: Tiếng than
khóc của con người cuối cùng đã vang lên tới trời xanh. Và Chúa nghe thấy tiếng
van nài của con người. Thiên Chúa sai Ngôn Sứ Isaiah xuất hiện thông báo cho
con người biết, ngày hồng ân sẽ tới, ngày con người hân hoan bước ra khỏi đêm
đen bóng tối, tiến vào một cõi ngập tràn ánh sáng. Khi Ngôn Sứ Isaiah xuất hiện,
ông thông báo cho dân chúng biết, lời than khóc bên bờ sông Babylon của đoàn
người lưu vong đã vọng thấu tới tai Thiên Chúa. Bởi thế mây ân sủng sẽ tuôn đổ
xuống trần gian một đấng Cứu Tinh cho muôn dân.
2.
Cảnh #4: Ngôn Sứ Isaiah (3”)
A.
Cảnh Trí: 2 cây. 7 người của Nhạc Cảnh #2, Bên Sông Babylon, vẫn bất động
B.
Diễn Viên: 7 người bất động và 1 vai Ngôn Sứ Isaiah
C.
Y Phục: Ngôn Sứ Isaiah mặc khăn đống áo dài của đàn ông Việt Nam.
(Nhạc nền #1, Creation tắt,
#10, Reprise: One day, CD Yosemite, nổi lên).
(Vai Ngôn Sứ Isaiah tiến
ra từ phiá cánh gà. Đứng yên một chút, nhìn 7 người đang bất động. Sau đó ông
chậm rãi đi ngang qua sân khấu. Khi vai Ngôn Sứ tiến ra sân khấu, 7 vai bất động
trên sân khấu lay động nhìn về vai Ngôn Sứ, ánh mắt đầy ngạc nhiên. 7 diễn viên
này dõi nhìn theo những bước chân của diễn viên Ngôn Sứ trong khi ông đi ngang
qua sân khấu một vòng. Vai Ngôn Sứ quay lại nhìn 7 người trên sân khấu, rồi đứng
giữa sân khấu, mặt quay về khán giả, dáng vẻ đang đọc).
(Vai Ngôn Sứ đi ngang qua
sân khấu, rồi biến mất sau hậu trường. 7 vai trên sân khấu dõi nhìn theo bước
đi của vai Ngôn Sứ. Sau đó họ lại trở thành bất động. Đèn sân khấu từ từ mờ đi.
Nhạc nền #10, One Day tắt. Nhạc nền #1, Creation nổi lên).
V.
Nhạc Cảnh #5: Ngôn Sứ Gioan Tiền Hô
1.
Cảnh #5: Ngôn Sứ Gioan Tiền Hô (3”-5”)
A.
Cảnh Trí: 2 cây, Dương Liễu và Biết Lành Biết Dữ.
B.
Diễn Viên: 7 người vẫn ngồi bất động
C.
Y Phục: Ngôn Sứ Gioan Tiền Hô với áo lông quấn quanh người, vai thắt dây.
(Từ phiá bên hậu trường, vai Gioan tiến ra trong khi giọng Nam bắt đầu đọc).
Nam: Có tiếng kêu
trong sa mạc, “Này ta sai thần sứ của ta đi trước mặt các ngươi để dọn đường.
Hãy dọn đường cho Chúa, hãy bạt lối cho Người. Mọi thác ghềnh sẽ được lấp đầy.
Mọi núi đồi sẽ bị hạ thấp. Mọi đường lối quanh co sẽ trở nên thẳng tắp. Mọi chỗ
gồ ghề sẽ trở nên bằng phẳng. Và mọi người sẽ nhìn thấy ơn cứu rỗi của Thiên
Chúa, Chúa chúng ta”.
Nữ: Trong sa mạc,
Gioan Tẩy giả xuất hiện rao giảng về ngày cứu rỗi qua bí tích thanh tẩy. Mọi
người từ khắp xứ Judea và cả dân thành Jerusalem tiến vào trong sa mạc, xin được
Gioan làm phép rửa và thú nhận những lầm lỗi của chính mình. Gioan mình mặc áo
lạc đà, ngang lưng thắt dây đai bằng da thú. Ngôn Sứ của bí tích thanh tẩy ăn
châu chấu và mật ong. Ngày từng ngày, trong hoang địa bên bờ sông Jordan, Ngôn
Sứ Gioan kêu gọi: “Hãy dọn đường cho Chúa. Hãy chuẩn bị tâm hồn bởi ngày Chúa đến
đã gần kề lắm rồi”.
(Khi vai Gioan tiến ra, 7
người trên sân khấu thôi bất động. Họ xếp hàng đợi chờ tới phiên mình được
thanh tẩy trong nước. Vai Gioan cúi xuống, với hai tay bụm lại như đang múc lấy
nước, đứng lên thả cao xuống đầu từng người xin được rửa tội. Trong khi đang nhận
nước từ vai Ngôn Sứ, vai nhận phép thanh tẩy quỳ, đầu cúi xuống. Sau khi được
thanh tẩy, họ đứng lui ra sau, thành một hàng không cần thẳng. Khi nghe giọng
trong hậu trường đọc tới đoạn, “thú nhận những lầm lỗi của chính mình”, các người
đã được thanh tẩy, giơ tay đấm ngực. Sau cùng trước mặt các người đã được thanh
tẩy, vai Gioan đọc).
Nam: Ta là Gioan
Tiền Hô, ta báo cho anh chị em biết, Đấng đến sau tôi sẽ quyền thế hơn tôi. Tôi
không xứng đáng cúi xuống mà cởi quai dép cho Ngài. Phần tôi, tôi đã thanh tẩy
anh chị em trong nước. Nhưng Ngài, Ngài sẽ thanh tẩy anh chị em trong Thánh Thần.
(Sau đó Gioan Tiền Hô đi
đầu dẫn 7 người ra khỏi sân khấu, biến mất đằng sau cánh gà).
VI.
Nhạc Cảnh #6: Đêm Bình An
1.
Lời Dẫn (cho bài thánh ca Đêm Bình An):
Nữ: Hãy dọn đường, hãy vui lên, vì ngày trọng đại đã tới, ngày Thiên Chúa nhập thể đã tới. Đêm nay, đêm thánh vô cùng. Đêm nay tầng xanh vương hướng dịu dàng của mầu nhiệm Nhập Thể. Đêm nay, đêm bình an. Đêm nay, Thiên Chúa mặc lấy thân xác loài người trong hình ảnh một hài nhi ngây thơ. Trần gian ơi, đây niềm ước mong đã tới. Trần gian ơi, đây giờ Ngôi Hai đã ra đời. Hỡi mùa đông u mê tăm tối, hãy lui đi cho thần nhạc lên ngôi.
2.
Trình Diễn Thánh Ca: Đêm Bình An
Diễn
Viên: 6 thiên thần và 6 mục đồng
(Trong khi ca đoàn đang hát Đêm Bình An, các thiên thần và mục đồng rước Chúa Hài Đồng đi một vòng chung quanh nhà thờ. Sau cùng các thiên thần và mục đồng đi về phiá cuối nhà thờ, sau đó từ từ tiến lên cung thánh với Linh Mục Chủ tế. Các thiên thần cùng với mục đồng mang Chúa Hài Đồng vào hang đá, và đặt Ngài nằm trên máng cỏ.
Thánh Lễ Nửa
Đêm bắt đầu).□
Comments
Post a Comment